http://www.youtube.com/watch?v=FZ91LEOv8k8


http://www.youtube.com/watch?v=HlthGDxDx7s




ΣΓ ΒΧ ΑΚ

*ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΟ ΠΡΩΤΟ VIDEO ΞΕΚΙΝΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 5.53
ΕΝΩ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΩΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΦΙΓΟΥΡΕΣ
































Ο ΠΡΩΤΟ

ΜΙΚΡΟ ΟΡΓΑΝΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

ΜΙΚΡΟ ΟΡΓΑΝΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

18.1.12  Μπλε Ρόδο  No comments

Από τις πρωτόγονες κοινωνίες μέχρι τις σύγχρονες, η σκιά έχει αντιμετωπιστεί σαν κάτι το μυστηριακό. Έχει συνδεθεί με δοξασίες φαντασμάτων, αερικών, μεταθανάτιων ψυχών, υπερφυσικών τρομακτικών πλασμάτων. Εξού και το ρήμα σκιάζομαι. Η σκιά, όπως και το φως, είναι τα μόνα άυλα πράγματα που αντιλαμβάνονται οι ανθρώπινες αισθήσεις. Η άυλη υπόστασή της, μαζί με τη σαγήνη του άγνωστου και κρυφού στοιχείου του σκοταδιού, που κρύβει τις λεπτομέρειες κι αφήνει μια εικόνα συγκεχυμένη, διεγείρουν την φαντασία του θεατή, κάνοντάς τον να πλάθει ενδόμυχα τις λεπτομέρειες τις μορφής, να την κοιτά με δέος, απορία, φόβο ή να την εξιδανικεύει. Αυτή η γοητεία του ίσκιου, που για αιώνες απασχόλησε τους θνητούς, και τις τέχνες, θα ήταν κρίμα αν έλειπε από το χώρο του θεάτρου. Γιατί είναι ένα δυνατό, ευμετάβλητο εργαλείο, για να πετύχει κανείς υψηλή συν-κίνηση που είναι και το ζητούμενο της Τέχνης. 

Πέρα από τον Καραγκιόζη και τις άλλες παραδοσιακές μορφές θεάτρου σκιών, καθώς και τη χρήση τις σκιάς σαν γαρνιτούρα στις σύγχρονες παραστάσεις, υπάρχει ένα άλλο είδος θεάτρου, που βασίζεται εξολοκλήρου στις σκιές. Δεν θα ασχολείται τόσο με μικρές χάρτινες φιγούρες σε έναν μπερντέ, αλλά με ανθρώπινες σιλουέτες πάνω σε μία οθόνη μήκους από 3 μέχρι και 20 μέτρα. Παρακάτω, θα προσπαθήσω να δώσω ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά του Νέου Θεάτρου Σκιών.

Ανάλυση της σκιάς
Η σκιά είναι μια σκοτεινή προβολή που οφείλεται στην παρεμβολή ενός αδιαφανούς σώματος στην πορεία των φωτεινών ακτίνων. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ό,τι φωτίζεται. Στο θέατρο σκιών το ενδιαφέρον μας είναι στραμμένο στο χώρο της οθόνης που δε φτάνει το φως. Η φωτεινή περιοχή είναι ουδέτερη, αντιθέτως η σκοτεινή είναι ενεργή. 

Για να υπάρξει σκιά, πρέπει να υπάρχει φως. Όσο μικρότερες κι όσο λιγότερες είναι οι πηγές που προβάλουν φως στην ίδια επιφάνεια, τόσο πιο ακριβές φαίνεται το είδωλο. Για το λόγο αυτό, οι φωτεινές ακτίνες δεν πρέπει να διαχέονται στο χώρο κι από κει να αντανακλούν στην οθόνη, αλλά να προέρχονται από τον ελάχιστο δυνατό χώρο(point source/σημειακός φωτισμός).

Στο Ν.Θ.Σ για να προβάλουμε μια σκιά δε χρειάζεται η φιγούρα να είναι "κολλημένη" πάνω στην οθόνη, όπως γίνεται αιώνες τώρα στα παραδοσιακά είδη θεάτρου σκιών. Αλλά όλη η μαγεία αυτής της τέχνης είναι η απόσταση του παρεμβαλλόμενου σώματος από την οθόνη και η κίνησή του σε όλο το χώρο μεταξύ οθόνης και φωτός. Όσο απομακρύνεται το σώμα από την οθόνη κι όσο πλησιάζει την πηγή τόσο το είδωλό του μεγαλώνει. Αντίστοιχα, όσο απομακρύνεται από την πηγή συρρικνώνεται. Επίσης, ανάλογα με την ποιότητα της λάμπας, όσο πλησιάζει προς αυτή, τόσο εμφανίζεται η παρασκιά. Θολώνουν δηλαδή τα όρια μεταξύ ουδέτερης (φωτεινής) και ενεργής (σκοτεινής) περιοχής.

Σκιά και σινεμά
Όπως το σώμα μπορεί να κινείται στο χώρο, έτσι και η πηγή. Μπορούμε να κάνουμε zoom in πλησιάζοντας την πηγή στα αντικείμενα, να χρησιμοποιήσουμε ειδικές γωνιές λήψης (πχ κοντρ πλονζέ), να κάνουμε κινήσεις taveling ή να πετύχουμε την κινηματογραφική κίνηση του γερανού. Αν η λάμπα είναι ψηλά το αντικείμενο φαίνεται κοντό, αν είναι χαμηλά ψηλό. Ωστόσο, το καλύτερο ύψος για να φωτίσουμε ένα σώμα χωρίς να φαίνεται παραμορφωμένο διαφέρει από κάδρο σε κάδρο. Ενδεικτικά αναφέρω μερικά:

Πολύ γενικό (ο άνθρωπος φαίνεται μικρός, κυριαρχεί το τοπίο): Εδώ το ύψος δεν έχει σημασία για τον άνθρωπο αλλά για το τοπίο. Εξάλλου σε ένα τέτοιο πλάνο ο ηθοποιός είναι κολλημένος στο πανί για να γίνει όσο πιο μικρός γίνεται, ή καλύτερα χρησιμοποιούμε μια χάρτινη φιγούρα.

Γενικό (Η ανθρώπινη φιγούρα είναι ολόκληρη στο πλάνο): Η λάμπα στο ύψος του αφαλού του ηθοποιού.

Αμερικάνικο (ως τα γόνατα): Η λάμπα στο ύψος του στήθους.

Γκρο (πρόσωπο): Η λάμπα στο ύψος των ματιών

Αυτό που έκανε τον κινηματογράφο ξεχωριστή τέχνη από το θέατρο και τη φωτογραφία είναι το cut. Αυτή η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία και στο Ν.Θ.Σ. Για να λειτουργήσει το cut, χρειάζονται πάνω από ένας προβολείς, σε διαφορετική γωνία/απόσταση ο καθένας. Κάθε φορά πρέπει να φωτίζει μόνο ένας προβολέας και για να γίνει cut ένας άλλος. Αν χρησιμοποιήσουμε πάνω από έναν προβολέα ταυτόχρονα πετυχαίνουμε το dissolve. Δηλαδή έχουμε το ένα κάδρο μέσα στο άλλο. Αν γίνει η αλλαγή δύο πλάνων σταδιακά με dimmer, θα έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα που έχει το εφφέ cross στο μοντάζ. Με παρόμοιους τρόπους, μπορούμε να κάνουμε χρήση πολλών εφφέ του ασπρόμαυρου κινηματογράφου για να μεταφερθούμε από το ένα πλάνο στο άλλο. Ενδεικτικά αναφέρω μερικά: Fade in/out, blur in/out, wipe/σκούπα ( σάρωση προς τα αριστερά ή τα δεξιά), βέργες, το εφφέ του κύκλου στην αρχή ή το τέλος ενός πλάνου κλπ.


Επίσης αριστοτεχνικά μπορεί να αποδοθεί η κίνηση λατεράλ από την τέχνη του σινεμά. Λατεράλ, είναι το τράβελινγκ, όπου η κάμερα ακολουθεί το κινούμενο άτομο/αντικείμενο. Στην δική μας περίπτωση, το άτομο δεν θα κινείται στο χώρο, ούτε ο προβολέας. Αυτό που θα κινείται είναι το backround. Φανταστείτε πώς θα αναπαριστούσαμε ένα παιδί που τρέχει στο δάσος. Ο ηθοποιός θα έτρεχε επιτόπου και θα βλέπαμε δέντρα να περνούν από πίσω του. Ένα πολύ εντυπωσιακό και ηδονικό εύρημα, αν γίνει σωστά.

Υπάρχουν χιλιάδες πράγματα που μπορεί να κάνει ένας κανείς με τις σκιές. Η δουλειά του σκηνοθέτη θα γίνει πιο εύκολη και δημιουργική αν έχει μελετήσει πρώτα βασικές αρχές κινηματογράφου κι αυτό γιατί η σκηνοθεσία του Ν.Θ.Σ. είναι εφάμιλλη περισσότερο περισσότερο με αυτήν του κινηματογράφου παρά με εκείνην του θεάτρου. Ωστόσο, πρέπει να 'μαστε εξαιρετικά φειδωλοί με τέτοια ευρήματα. Δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα και στην ευκολία του τεχνάσματος, του κόλπου, γιατί κινδυνεύουμε να κάνουμε μια κουραστική παράσταση χάνοντας την ουσία. 

Ο δράστης
Ο περφόρμερ δεν είναι κουκλοπαίκτης (ή καλύτερα δεν είναι μόνο αυτό). Στο Ν.Θ.Σ, έχουμε άτομα που κινούνται πίσω από την οθόνη, άλλα που κάνουν τις φωνές αυτών που κινούνται, άλλα που κινούν αντικείμενα/φιγούρες κι άλλους που κινούν τα φώτα. Όλοι είναι περφόρμερ, ακόμα κι οι τελευταίοι, που η δουλειά τους μοιάζει περισσότερο μ' αυτή του εικονολήπτη παρά του φωτιστή-κανονιέρη. Η ακρίβεια και ο συγχρονισμός όλων είναι απαραίτητα για ένα αξιόλογο αποτέλεσμα. 

 Εκφράσεις
Οι εκφράσεις του προσώπου, που είναι πολύ σημαντικές στο θέατρο και ειδικά στον κινηματογράφο είναι αδύνατον να φανούν στη σκιά. Γι αυτό πρέπει να εφευρεθούν άλλοι τρόποι έκφρασης και επικοινωνίας για να καλυφθεί αυτό το κενό. Η πιο εκφραστική κίνηση του σώματος, όπως διδάσκεται από τα διάφορα είδη σωματικού θεάτρου μπορεί να φανεί χρήσιμη. Ωστόσο, αν δεν θέλουμε μια τέτοια σύμβαση και μας ενδιαφέρει μια πιο φυσική προσέγγιση, πρέπει να βρούμε τρόπους να αποφύγουμε αυτή την ανέκφραστη ψυχρότητα. Σε κάθε περίπτωση θα νιώθουμε ότι κάτι λείπει. Η λύση είναι να δώσουμε μορφή στο συναίσθημα του προσώπου, είτε μέσω των μικροκινήσεων δίνοντας σημασία στα cut, με εναλλαγές κοντινού μακρινού, κίνησης πηγής, αλλαγή γωνίας "λήψης", είτε με κάποιο άλλο οπτικό πάντα τέχνασμα. Η φωνή του χαρακτήρα, μουσική, οι ήχοι, όσο εκφραστικά κι αν είναι, δεν θα γεμίσουν το κενό της εικόνας.

Προσωπείο
Κάτι ακόμα που η σκιά μας απαγορεύει να διακρίνουμε στο πρόσωπο είναι τα χαρακτηριστικά του. Αν για παράδειγμα κάποιος έχει άσπρα μαλλιά ή έχει μια μικρή φαλάκρα δε θα φανεί στο προβαλλόμενο είδωλό του. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι ο ηθοποιός που παίζει προφίλ δεν μπορεί να βλέπει τη σκιά του, κάτι που είναι απαραίτητο για την ακρίβεια των κινήσεων. Και για τα δύο αυτά προβλήματα η λύση που έδωσε ο Larry Reed φαίνεται αρκετά λειτουργική. Η ιδέα του ήταν να φτιαχτούν μάσκες ειδικά για θέατρο σκιών. Η μάσκες (βλ. φωτογραφία) είναι φτιαγμένες κυρίως από σκληρό χαρτόνι και αποτελούνται από δύο αντίθετα πρόσωπα που στερεώνονται στο κεφάλι του ηθοποιού με άνοιγμα γωνίας 45 μοιρών. Έτσι μπορούμε να έχουμε μια μάσκα με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως αυτή της Commedia dell' arte, που από μόνη της ορίζει έναν τύπο, αλλά και ο ηθοποιός μπορεί πλέον να παρατηρεί τη σκιά του.

Σκηνικό
Ένα μεγάλο πλεονέκτημα του Ν.Θ.Σ. είναι το ότι το σκηνικό δε χρειάζεται να φτιαχτεί όσο μεγάλο θέλουμε να φαίνεται. Ένα δέντρο που έχουμε κόψει σε χαρτόνι περίπου στο μέγεθος της παλάμης μας μπορεί να φαίνεται 20 φορές μεγαλύτερο στην οθόνη. (Προσοχή όμως: όπως είπαμε και πριν, όσο το αντικείμενο πλησιάζει την πηγή τόσο χάνονται οι λεπτομέρειες. Μία άλλη ιδέα είναι να φτιάξουμε μικρά πλαίσια 70-90 εκατοστών, που να στηρίζονται σε κάποια βάση, ένα κάθε φορά στο ίδιο ύψος μ' αυτό του προβολέα και πάνω σ αυτή την κατασκευή να στήσουμε το σκηνικό μας. Θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε ζελατίνες/διαφανή υλικά σ' αυτά τα πλαίσια και να ζωγραφίσουμε πάνω τους. 

 

Οθόνη
Το βασικότερο βέβαια υλικό της παράστασης είναι η οθόνη. Θα χρειαστούμε ένα συμπαγές αδιάφανο υλικό από το οποίο όμως το φως να περνάει εύκολα. Το ύφασμα δεν είναι η καλύτερη λύση γιατί λόγω της ύφανσης υπάρχουν μικρές τρύπες, οι οποίες, κατά τη διάρκεια της παράστασης, θα προδίδουν την πηγή του φωτός. Κάποιοι χρησιμοποιούν πολύ χοντρά πανιά, που μειώνουν κατά πολύ τη λάμψη του προβολέα, όμως δεν την εξαλείφουν τελείως. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλαστικά-συνθετικά υφάσματα όπως αυτά που φτιάχνονται τα μπουφάν, ρυζόχαρτο, ορισμένες οθόνες προβολής κινηματογράφου, ή μουσαμάς.

Γράφει ο Νοrbert Goertz: "Ο ρυθμός της κίνησης, η ταχύτητα τη και η εστίαση στη σιλουέτα επιρεάζουν την ψυχική διάθεση και την ψυχική ένταση κάθε σκηνής σε υψηλό βαθμό". Αν μελετήσει κανείς και πειραματιστεί πάνω σ' αυτή τη νέα θεατρική γλώσσα, θα έχει στα χέρια του ένα πολύτιμο εργαλείο. Θα μπορεί να αγγίζει το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα του θεατή, να επικοινωνεί με τη δύναμη του σινεμά και τη μαγεία της σκιάς, σε συνάρτηση με το "εδώ και τώρα" του θεάτρου.

ΑΚ,ΒΧ,ΣΚ

ΦΩΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΦΛΩΡΙΝΑ                                                                                                           

Στις 24 Δεκεμβρίου είναι η μεγαλύτερη νύχτα όλου του έτους. Μέτα από την μεγαλύτερη νύχτα διαδραματίζονται τα διάφορα έθιμα της φωτιάς με σκοπό τον καθαρμό και την αναγέννηση της ψυχής,ώστε να υποδεχτόυν το μεσσία.

Κάθε χρόνο στις 23 Δεκεμβρίου στην Φλώρινα γιορτάζεται το έθιμο της φωτιάς, 35 ολόκληρες φωτιές ανάβονται το ξημέρωμα της 24 Δεκεμβρίου. Το έθιμο προέρχεται από τα βάθυ των αιώνων. Οι αρχαίοι Μακεδόνες τη "Γέννηση του Ηλίου" στην αρχή του χειμερινού ηλιοστασίου, καθώς άρχιζε να μεγαλώνει η μέρα τιμώνταςέτσιι το θεό του Ηλίου, Απόλλωνα. Αργότερα το έθιμο συνδέθηκε με τις φωτιές που άναψαν οι βοσκοί όταν γεννήθηκε ο Χριστός. Το έθιμο αυτό κατάφερε να επιβιώσει με το πέρασμα του χρόνου και εορτάζεται πλέον μόνο στην Βόρεια Ελλάδα, έχει τις ρίζες του σε πυρολατρικές τελετές.Η μεγαλύτερη φωτιά ανάβεται στην πλατεία Ηρώων, δίπλα στον ποταμό Σακουλέβα.Οι Φλωρινιώτες διασκεδάζουν με την συνοδεία των χάλκινων οργάνων της πόλης.

ΑΠΟΚΡΙΕΣ

Πριν από τη μεγάλη νηστεία του Πάσχα στην Κοζάνη γιορτάζονται οι Φανοί. Σε κάθε γειτονία της Κοζάνης υπάρχει ένας Φανός. Από την τσικνοπέμπτη μέχρι την τελευταία Κυριακή των Αποκριών, κάθε μέρα ανάβει ένας Φανός. Ενώ την τελευταία Κυριακή ανάβουν όλοι μαζί προσφέροντας ένα ευχάριστο θέαμα στους επισκέπτες. Διασκεδάζουν με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής και άφθονο κρασί. Οι φωτιές που ανάβουν, συμβολίζουν τον καθαρμό της ψυχής ώστε να υποδεχτούν "καθαροί" τη νηστεία του Πάσχα.                                                                                     
Η χαρακτηριστικότερη εκδήλωση της Αποκριάς που τηρείται ιδιαίτερα στις μέρες μας είναι οι μεταμφιέσεις.Στο παραδοσιακό πλαίσιο υπάρχει κατά τόπους ποικιλία μεταμφιέσεων με αναπαραστάσεις γαμήλιου πομπής,θανάτου και νεκρανάστασης,σατιρισμοί και παρωδίες,δικαστήριες τιμωρίες(κρεμάλα),αλλά και δίκες δικαστών ή του Αγά(σε πολλά νησιά).Στον νομό Κοζάνης γίνονται οι λεγόμενοι "φανοί".

Οι αποκριές στην Κοζάνη έχουν μια ιδιαιτερότητα που τις κάνει να ξεχωρίζουν. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν με χορούς και τραγούδια την "Τσικνοπέμπτη", 15 μέρες πριν από τη Μεγάλη Αποκριά. 

Την τελευταία εβδομάδα γίνεται ένα πραγματικό ξεφάντωμα από μεταμφιεσμένους και μη, που χορεύουν, "ρίχνονται", στο ρυθμό του τοπικού χορού "έντεκα". 

Τη Μεγάλη Αποκριά γίνεται παρέλαση αρμάτων. Εκεί φαίνεται το Κοζανίτικο χιούμορ, η καυστική σατυρική διάθεση και η πνευματώδης κριτική για κάθε επίκαιρο θέμα. 

Το βράδυ της Αποκριάς, μετά την απογευματινή παρέλαση αρμάτων, ανάβουν σε κάθε γειτονιά οι "φανοί". Γύρω από τη φωτιά συνεχίζεται ολονύχτιο γλέντι με Κοζανίτικα σκωπτικά και παραδοσιακά τραγούδια της Αποκριάς. Μαζί με τους μεζέδες και τα παραδοσιακά Κοζανίτικα "κιχιά" προσφέρεται και άφθονο κρασί "κοκκινέλι", τοπικής παραγωγής. 

ΠΗΓΕΣ (kozani.net,κέντρο της ελληνικής λαογραφίας)

Βιβή Τσ.

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΜΕ ΤΑ ΚΑΡΑΒΑΚΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ

Το Πάσχα, η μεγαλύτερη γιορτή της χριστιανοσύνης αναδεικνύει την προσφορά του φωτός και της αγαλίασης στις ψυχές των ανθρώπων. Οι χριστιανοί τιμούν με αυτό τον τρόπο το Μεσσία για το θείο δώρο την ελεύθερη ζωή, που τους χάρισε. Κάθε γωνία της Ελλάδας γιορτάζει διαφορετικά, ανάλογα με τα έθιμα που άντεξαν στο πέρασμα του χρόνου σε κάθε περιοχή. Στην Αγία Βαρβάρα, μικροί και μεγάλοι, φτιάχνουν μικρά λευκά καραβάκια και τοποθετούν σε αυτά αναμένα κεράκια. Έπειτα τα αφήνουν να επιπλεύσουν στο νερό. Έτσι παρά το βαθύ σκοτάδι που επικρατεί, τα καραβάκια συμβολίζουν την ευτυχία , αυτό το πολύτιμο συναίσθημα που προσφέρει το λαμπερό φως και γεμίζει τις καρδιές όλων των ανθρώπων. Το θέαμα των φωτισμένων καραβιών και των λαμπερών αστεριών είναι απερίγραπτο.   

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΜΕ ΤΑ ΟΜΟΡΦΑ ΚΑΡΑΒΑΚΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ!

 Έλσα Τ.

ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΛΕΩΝΙΔΙΟ

Τη νύχτα της Ανάστασης και μόλις ακουστεί το Χριστός Ανέστη, μέσα σε μια συνεχή βουή από βαρελότα, κανούλια και βεγγαλικά, οι τσακωνιάτες ανάβουν τα στουπιά που βρίσκονται στη βάση των αυτοσχέδιων και πολύχρωμων αερόστατων και τα ωθούν προς τον ουρανό. Μέσα σε δευτερόλεπτα, ο ουρανός γεμίζει από εκατοντάδες μικρά, φωτεινά αερόστατα, που απογειώνονται από όλες τις γειτονιές του χωριού. Σύμφωνα, μάλιστα, με την παράδοση, όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες την ώρα της Ανάστασης, επικρατεί σχετική νηνεμία, με ελαφρύ δυτικό αεράκι που στέλνει τις φωτίτσες προς την πλευρά της θάλασσας. Άλλες φορές, όμως, τα αερόστατα τραβούν προς τον Πάρνωνα, μπαίνοντας μέσα στη μεγάλη χαράδρα και φωτίζουν για σχεδόν μία ώρα, μέχρι να πέσουν στη γη. 

Ζαχαρούλα Π. 

TO ΑΓΙΟ ΦΩΣ

Ο τρόπος εμφάνισης Αγίου Φωτός αποτελεί θέμα συζητήσεων τα τελευταία διακόσια χρόνια. Όταν η πόρτα του Παναγίου Τάφου ανοίγει και εμφανίζεται ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης έχοντας στα χέρια του τις αναμμένες λαμπάδες με το Άγιο Φως οι χιλιάδες πιστοί που από νωρίς έχουν συγκεντρωθεί στο ναό της Αναστάσεως ξεσπούν σε χειροκροτήματα, Οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και οι προσκυνητές από όλο τον κόσμο απλώνουν τα χέρια τους, στα οποία κρατούν τις δεσμίδες με τα 33 κεριά όσα και τα χρόνια του Χριστού για να πάρουν την φλόγα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι θαύμα και προβάλλουν ως επιχείρημα το γεγονός ότι ο Πανάγιος Τάφος έχει ελεγχθεί πριν από την είσοδο του Πατριάρχη ώστε να διασφαλισθεί ότι δεν υπάρχει καμιά πηγή φωτός. Οι 43 καντήλες που κρέμονται πάνω από το κενό μνήμα του Ιησού Χριστού έχουν σβηστεί και η πόρτα του τάφου έχει σφραγιστεί με αγνό μελισσοκέρι. Ο Πατριάρχης μπαίνει μέσα φορώντας μόνο ένα λευκό ράσο και κρατώντας δύο λαμπάδες. Το θαύμα γίνεται για να δείξει ο Χριστός την παρουσία του, να φωτίσει τους πιστούς με το Φως της Αναστάσεως του.

Ζαχαρούλα Π.

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ

 Την παραμονή του Άι Γιαννιού,οι ανύπαντρες κοπέλες μαζεύονται και αναθέτουν σε κάποια  να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή το ''αμίλητο νερό''.Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας ,το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο ,το λεγόμενο ριζικάρι.Στη συνέχεια το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα,το οποίο δένεται γερά με κορδόνι (''κλειδώνεται'')και τοποθετείται σε ταράτσα .Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων.Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους.Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρα τους το μελλοντικό τους σύζυγο. Πριν βγει ο ήλιος ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων,η υδροφόρος νεαρή της προηγούμενης φέρνει μέσα στο σπίτι το αγγείο.Το μεσημέρι ή το απόγευμα,συναθροίζονται πάλι οι ανύπανδρες κοπέλες.Αυτή τη φορά όμως στην ομήγυρη μπορούν να συμμετέχουν και παντρεμένες γυναίκες για να παίξουν το ρόλο μαρτύρων της μαντικής διαδικασίας.Καθισμένη στο κέντρο της συντροφιάς η υδροφόρος τραβά ένα ένα τα αντικείμενα από το αγγείο ,τα οποία αντιστοιχούν στο ''ριζικό''κάθε κοπέλας,ενώ κάποια άλλη κοπέλα απαγγέλλει ταυτόχρονα μαντινάδες.Η μαντινάδα που αντιστοιχεί στο ριζικάρι της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνύει το μέλλον της.

Μαριαλένα Ρ.

ΔΡΟΣΟΥΛΙΤΕΣ,ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΦΡΑΓΚΟΚΑΣΤΕΛΛΟΥ.

Κάθε χρόνο στα τέλη του Μάη, με την πρωινή δροσιά εμφανίζονται οι Δροσουλίτες, τα φαντάσματα των νεκρών πολεμιστών του Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη που υπερασπίστηκαν το κάστρο Φραγκοκάστελλο από τους Τούρκους.

Άραγε πως να μοιάζουν οι Δροσουλίτες;
Μέχρι να μάθουμε πραγματικά, ας αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη...

Εξακόσια παλικάρια πολέμησαν ενάντια σε 8.000 Τούρκους. Άντεξαν περισσότερο από μια βδομάδα αλλά στο τέλος χάθηκαν οι 335 από αυτούς, μαζί κι ο αρχηγός τους. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 800 στρατιώτες.

Όπως λέει ο θρύλος, τα κορμιά των πολεμιστών του Νταλιάνη έμειναν άταφα, ώσπου δυνατός άνεμος φύσηξε κι έφερε την άμμο από τούς αμμόλοφους της παραλίας "Ορθή Άμμος" και τα σκέπασε.

Τις τελευταίες μέρες του Μαΐου και τις πρώτες του Ιουνίου, ανθρωπόμορφες σκιές εμφανίζονται να προχωράνε ο ένας πίσω από τον άλλο για 10 λεπτά περίπου την ανατολή του ήλιου, μόνο με άπνοια και αυξημένη υγρασία στην ατμόσφαιρα. Προχωρούν αργά προς το κάστρο και χάνονται στη θάλασσα.

Δροσουλίτες, επιστημονική εξήγηση

Πολλοί ισχυρίζονται ότι έχουν δει τις σκιές από τους Δροσουλίτες και, σύμφωνα με μια ερμηνεία, πρόκειται για αντικατοπτρισμό που οφείλεται στη διάθλαση των ηλιακών ακτίνων στο νέφος της πρωινής δροσιάς. Οι κάτοικοι του Φραγκοκάστελλου είχαν κάνει την παρατήρηση αυτή, ότι δηλαδή τα "φαντάσματα" εμφανίζονται μόνο πολύ νωρίς το πρωί με την δροσιά, γι αυτό και τους έδωσαν το όνομα "Δροσουλίτες". Οι Δροσουλίτες είναι άκακα φαντάσματα που δεν πείραξαν ποτέ κανένα.

Μαριαλένα Ρ.

Οι ερευνητές που στήριξαν την άποψη πως η Ινδία υπήρξε η γενέτειρα του θεατρου σκιών βασιστικαν σε γλωσσολογικες αναλυσεις των σανκριτικων επων,της Μαχαμπχαρατα και της Ραμαγιανα.Στα κειμενα αυτά ερμηνευσαν συγκεκριμενες λεξεις ως αναφορες στο θεατρο σκιων,δεν αποκλειεται όμως το ενδεχομενο οι συγκεκριμενες γλωσσολογικες αναλυσεις να είναι λεξικες παρερμηνιες αναγορων σε κουκλοθεατρο και όχι σε θεατρο σκιων.

ΤΟΥΛΟΥ ΜΠΟΜΑΛΟΥ

Το πιο διαδεδομενο ειδος θεατρου σκιων στην Ινδια είναι το Τολου Μπομαλου της περιοχης Αντρα Μραντες.Τολου θα πει κουκλα κ Μπομαλου δερμα.Συμφωνα με την προφορικη παραδοση,το ειδος αυτό πρωτοεμφανιστηκε στην Ινδια το 200π.Χ.

Οι φιγουρες είναι κομμενες από διαφορετικα ειδη δερματος.Οι απλοι ανθρωποι και οι αγιοι είναι φτιαγμενοι από δερμα βοθβαλιου,ενώ οι θεοι κ οι ηρωες από ελαφιου.Εχουν μεγαλες σιαστασεις κ είναι πολυχρωμες.Μερικες εντασσονται στο σκηνικο τους.Στις περισσοτερες κινουνται τα χερια και τα ποδια,ενε σε άλλες κινηται κ το κεφαλη.Οι εξευγενισμενοι χαρακτηρες εχουν λεπτσα χαρακτηριστικα,ενώ οι δαιμωνες είναι χοντροκομμενοι,με μια αισθηση υπερβολης,που αντιπροσωπευει τη χδαιωτητα τους.Τα επικρατεστερα χρωματα είναι το μαυρο,το κοκκινο και το πρασινο.Στις γυναικιες φιγουρες και στους σοφους κυριαρχει το κιτρινο.

ΡΙΖΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ

Link http://www.greekshadows.com/gr/main.html                                 ΣΓ,ΑΚ,ΒΧ

Η τέχνη της μουσικής στο θέατρο σκιών.

«Μουσική Παραστάσεων Καραγκιόζη »

1. Γκογκ – καμπανάκι έναρξης
2. Χορός του Καραγκιόζη (σέρβικο)
3. Μπάρμπα Γιώργος («Σήκω Δημήτρω μ’» - Δημοτικό) – Βεληγκέκας («Κλείσαν οι στράτες του Μοριά» - Δημοτικό)   
4. Χατζηαβάτης («Σγουρέ Βασιλικέ μου» - παραδοσιακό ) & Υπασπιστής πασά (αμανές).
5. Μπέης ή Σαμπαναγάς (αμανές)
6. Νιόνιος (Ζακυνθινή καντάδα)
7. Σολομών (τσιφτετέλι)
8. Σταύρακας ( «Μια ελιά και μια ντομάτα» - ρεμπέτικο)
9. Μπάρμπα Γιώργος («Φωτάει το φεγγαράκι μου» - δημοτικό)
10. Μέγας Αλέξανδρος  (ηρωικό)
11. Μάχη με το καταραμένο φίδι (μουσική επένδυση) και η νίκη του Μ. Αλέξανδρου  («Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά» - ηρωικό)
12. Η κηδεία του φιδιού (μουσική επένδυση)
13. Καλαματιανός  

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

Πολίτικο χασαποσέρβικο Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Λιανοχορταρούδια Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Μήλο μου κόκκινο Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Κοντούλα Λεμονιά Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Παιδιά της Σαμαρίνας Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Καραγκούνα Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Χορός από τη Ρούμελη με πίπιζα Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Συρτό Πελοποννήσου - Εισαγωγή για Μπάρμπα Γιώργο Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Καντάδα Επτανήσου 1 - Εισαγωγή για τον Νιόνιο Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Καντάδα Επτανήσου 2 Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Λεμονάδικα Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Πολίτικο χασαποσέρβικο με λατέρνα Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Αραμπάς περνά (καρσιλαμάς Μ.Ασίας) Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Έχε γεια Παναγιά Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Της τρίχας το γιοφύρι (Ποντιακός χορός) Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Χανιώτικο συρτό με κρητική λύρα Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Κρητικές κοντυλιές Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Πέρα στους πέρα κάμπους Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Μες του Αιγαίου τα νησιά Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Τραγούδι Κύπρου Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Συρτό καλαματιανό Κατεβάστε *: Ηχητικό Απόσπασμα

Finale παράστασης  

Μαθητές : Θ.Α. / Σ.Κ. / Μ.Λ. / Β.Ν.

Το φως στην τέχνη

Το φως και οι φωτοσκιασεις στην ζωγραφικη

Η αλληλεπίδραση φωτός-σκιάς στα αντικείμενα απασχολεί κάθε ζωγράφο που θέλει να αναπαραστήσει τον κόσμο που βλέπει.Τα φωτεινά αντικείμενα δίνουν την εντύπωση ότι είναι πιο κοντά από ότι τα σκιερά και έτσι δημιουργείται η αίσθηση του βάθους.

Η κατεύθυνση του φωτός σε συνδυασμό με τη σκιά του αντικείμενου δίνουν την αίσθηση του όγκου και της πλαστικότητας. Έτσι, ένα πρόσωπο που φωτίζεται κατά μέτωπο με δυνατό φως φαίνεται επίπεδο ,ενώ όταν φωτιστεί από το πλάι αποκτά πλαστικότητα.

Το φως έχει πολλές διαβαθμίσεις από την έντονη φωτεινότητα ως το σκοτάδι και δημιουργεί την τονική κλίμακα όλων των χρωμάτων.

Ο ρόλος του φωτός στη σύνθεση του έργου είναι σημαντικός ,αφού ανάλογα με τον τρόπο που χρησιμοποιεί μπορεί να δημιουργήσει τονικές αρμονίες ή αντιθέσεις.

ΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΚΙΕΣ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ

Το φως και οι σκιές αξιοποιήθηκαν με διαφορετικούς τρόπους από τους καλλιτέχνες διαφορετικών εποχών. Οι πρωτόγονοι ζωγράφοι αναπαριστούσαν τα ζώα με το περίγραμμα, τα φωτεινά και τα σκιερά τους μέρη.

Στα ελληνικά αγγεία οι τονικές διαβαθμίσεις αξιοποιήθηκαν για να αναδείξουν κυρίως τη διάφορα της φιγούρας από το φόντο.

Στις τοιχογραφίες της ελληνιστικής περιόδου και στις τοιχογραφίες της Πομπηίας οι ζωγράφοι, στην προσπάθεια τους να αποδώσουν την πραγματικότητα, χρησιμοποίησαν τις φωτοσκιάσεις για να δημιουργήσουν την αίσθηση της πλαστικότητας και του χώρου.

Οι Ιμπρεσιονιστές ενδιαφέρθηκαν για το φως, κυρίως στη φύση, και τις αλλαγές του στη διάρκεια της ημέρας. Απέδωσαν το φως και τις σκιές με μικρές πινελιές από καθαρά χρώματα. Ο Κλωντ Μονέ παρατήρησε ότι το χρώμα ενός αντικείμενου και της σκιάς του επηρεάζονται έντονα από το φως και επομένως η οπτική του εντύπωση μεταβάλλεται. Θέλησε λοιπόν να καταγράψει τη μεταβολή του φωτός επάνω στα αντικείμενα ,ανάλογα με την εποχή ,τον καιρό και την ώρα.

Στα κυβιστικά έργα το φως και η σκιά χρησιμοποιήθηκαν ως δυνάμεις αντίθετες μεταξύ τους και όχι για να απεικονίσουν την πραγματικότητα.

ΤΟ ΦΩΣ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Το φως και οι σκιές παίζουν ενεργό ρόλο στην αρχιτεκτονική και τη γλυπτική ,αφού τα έργα τους είναι τρισδιάστατα και η κάθε επιφάνεια τους δέχεται το φως διαφορετικά .Το απαλό ανάγλυφο και οι όγκοι των γλυπτών αναδεικνύονται με το φως και τις σκιές ,που δημιουργούν άλλοτε απαλούς τόνους και άλλοτε έντονες αντιθέσεις. Στα κτίρια το φως προβάλλει τα μέρη που εξέχουν, ενώ με τις σκιές υπαινίσσεται τον χώρο.

Στον κινηματογράφο, το θέατρο και τον χορό δημιουργείται δραματική ένταση όταν, ενώ κάποιος στέκεται στο σκοτάδι, ξαφνικά στρέφεται επάνω του μια δέσμη φωτός. Έτσι, η αντίθεση φωτός-σκιάς χρησιμοποιείται για να αιχμαλωτίσει την προσοχή του θεατή.

Πρέπει να σημειωθεί πως στις κλασικές ασπρόμαυρες ταινίες ο φωτισμός έπαιζε καθοριστικό ρόλο και η αντίθεση φωτός-σκότος ήταν καθοριστική για να περαστούν τα ανάλογα μηνύματα.

Στο θέατρο σκιών οι επίπεδες φιγούρες ρίχνουν τις σκιές τους επάνω στο τεντωμένο και φωτισμένο πανί. Οι φιγούρες παρουσιάζονται καθαρά όταν βρίσκονται πολύ κοντά στο πανί, ενώ όταν απομακρυνθούν από αυτό θολώνουν.

Τα κείμενα αντλήθηκαν από το βιβλίο εικαστικών της Γ΄Γυμνασίου και από το διαδύκτιο και είναι διαθέσιμα στους ακόλουθους ιστότοπους:

1)      http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/eikastika/math_11-15.pdf

2)      http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/eikastika/math_16-20.pdf

3)     http://cinefil.pblogs.gr/2011/11/o-fwtismos-ston-kinhmatografo.html

         ΜΛ,ΘΑ,ΣΚ,ΒΝ

Το έθιμο του κληδονα

Το έθιμο του κληδονα

  Την παραμονή του Αι Γιαννιού,οι ανύπαντρες κοπέλες μαζεύονται σε ενά από τα σπίτια του χωριού,όπου αναθέτουν σε κάποια ή σε κάποιες από αυτές να φέρουν από το πηγάδι ή την πηγή το ''αμίλητο νερό''.Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας ,το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο,την υδροφόρο,στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο ,το λεγόμενο ριζικάρι.Στη συνέχεια το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα,το οποίο δένεται γερά με κορδόνι (''κλειδώνεται'')και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο .Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων.Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους.Λέγεται ότι τη νύχτα αύτη θα δουν στα όνειρα τους το μελλοντικό τους σύζυγο.Ανήμερα  του Αι Γιαννιού,αλλά πριν βγει ο ήλιος ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων,η υδροφόρος νεαρή της προηγούμενης φέρνει μέσα στο σπίτι το αγγείο.Το μεσημέρι ή το απόγευμα,συναθροιζονται πάλι οι ανύπανδρες κοπέλες.Αυτή τη φορά όμως στην ομήγυρη μπορούν να συμμετέχουν και παντρεμένες γυναίκες ,συγγενείς και γείτονες και των δύο φύλων για να παίξουν το ρόλο μαρτύρων της μαντικής διαδικασίας.Καθισμένη στο κέντρο της συντροφιάς η υδροφόρος τραβά ένα ένα τα αντικείμενα από το αγγείο ,τα οποία αντιστοιχούν στο ''ριζικό''κάθε κοπέλας,ενώ κάποια άλλη κοπέλα απαγγέλει ταυτόχρονα μαντινάδες.Η μαντινάδα που αντιστοιχεί στο ριζικάρι της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνάει το μέλλον της.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι σε μιας κοπέλας το ριζικάρι ο αείμνηστος μαντιναδολόγος Καμινοκωστής είχε πει την εξής μαντινάδα:
                     Σα μάθει ο σκύλος γράμματα κι η γάτα να διαβάζει
                     τότε και συ θα παντρευτείς να κάμει ο κόσμος χάζι.
Και η κοπέλα αυτή πράγματι μέχρι σήμερα δεν έχει παντρευτεί!!
Μαριαλένα Ρ.

      TO ΑΓΙΟ ΦΩΣ

Ο τρόπος εμφάνισης Αγίου Φωτός αποτελεί θέμα συζητήσεων τα τελευταία διακόσια χρόνια. Όταν η πόρτα του Παναγίου Τάφου ανοίγει και εμφανίζεται ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης έχοντας στα χέρια του τις αναμμένες λαμπάδες με το Άγιο Φως οι χιλιάδες πιστοί που από νωρίς έχουν συγκεντρωθεί στο ναό της Αναστάσεως ξεσπούν σε χειροκροτήματα, Οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και οι προσκυνητές από όλο τον κόσμο απλώνουν τα χέρια τους, στα οποία κρατούν τις δεσμίδες με τα 33 κερία οσα και τα χρόνια του Χριστού για να πάρουν την φλόγα. Πολλοί υποστηρίζουν οτι είναι θαύμα και προβάλλουν ως επιχείρημα το γεγονός οτι ο Πανάγιος Τάφος έχει ελεγχθεί πριν από την είσοδο του Πατριάρχη ωστε να διασφαλισθεί οτι δεν υπάρχει καμια πηγή φωτός. Οι 43 καντήλες που κρέμονται πάνω από το κενό μνήμα του Ιησού Χριστού έχουν σβηστεί και η πόρτα του τάφου έχει σφραγιστεί με αγνό μελισσοκέρι. Ο Πατριάρχης μπαίνει μέσα φορώντας μόνο ένα λευκό ράσο και κρατώντας δύο λαμπάδες. Το θαύμα γίνεται για να δείξει ο Χριστός την παρουσία του, να φωτίσει τους πιστούς με το Φως της Αναστάσεως του.

  ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΛΕΩΝΙΔΙΟ

Τη νύχτα της Ανάστασης και μόλις ακουστεί το Χριστός Ανέστη, μέσα σε μια συνεχή βουή από βαρελότα, κανούλια και βεγγαλικά, οι τσακωνιάτες ανάβουν τα στουπιά (τις κολλημάρες) που βρίσκονται στη βάση των αυτοσχέδιων και πολύχρωμων αερόστατων και τα ωθούν προς τον ουρανό. Μέσα σε δευτερόλεπτα, ο ουρανός γεμίζει από εκατοντάδες μικρά, φωτεινά αερόστατα, που απογειώνονται από όλες τις γειτονιές του χωριού. Σύμφωνα, μάλιστα, με την παράδοση, όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες την ώρα της Ανάστασης, επικρατεί σχετική νηνεμία, με ελαφρύ δυτικό αεράκι που στέλνει τις φωτίτσες προς την πλευρά της θάλασσας. Άλλες φορές, όμως, τα αερόστατα τραβούν προς τον Πάρνωνα, μπαίνοντας μέσα στη μεγάλη χαράδρα και φωτίζουν για σχεδόν μία ώρα, μέχρι να πέσουν στη γη. 

Ζαχαρούλα Π.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ (ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡ.)

Ο Καραγκιόζης δεν ήταν άγνωστος στην Ελλάδα πριν από την Απελευθέρωση. Μάλιστα λέγεται ότι, τον καιρό που ετοιμαζόταν η επανάσταση, το θέατρο αυτό εχρησίμευε σαν τόπος συνάντησης των αρχηγών της που κατέστρωναν εκεί τα σχέδιά τους δίχως να τους υποψιαστούν οι Τούρκοι.
Δ. ΜΙΜΑΡΟΣ έργο του Ευγένιου Σπαθάρη		Παιζόταν, βέβαια, στην ελληνική γλώσσα αλλά αποτελούσε θέαμα ακατάλληλο, χυδαίο ενώ τα βασικά του στοιχεία ήταν τούρκικα. Επρόκειτο άλλωστε για θέατρο που περιόδευε από περιοχή σε περιοχή ξεκινώντας κυρίως από την Πόλη.  Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που περιόδευαν στον ελληνικό χώρο ήταν και ο Μπάρμπα-Γιάννης Μπράχαλης που, όπως αναφέραμε, θεωρείται και ο πρώτος που έφερε την τέχνη του Καραγκιόζη στην Ελλάδα,(μεταξύ 1850 και 1860). Μετά την απελευθέρωση, ο Καραγκιόζης εγκαθίσταται μόνιμα στην Ελλάδα και από τις αρχές πλέον του 1900 μπορούμε να μιλάμε για καθαρά ελληνικό Καραγκιόζη.  Αν και ο εξελληνισμός του ξεκίνησε από την Ηπειρο, κορυφαίος δημιουργός του ήταν ο Πατρινός ψάλτης Δημήτριος Σαρδούνης, γνωστός με το ψευδώνυμο Μίμαρος ο οποίος μετέτρεψε το θέαμα σε ελληνικό οικογενειακό θέατρο, γι'αυτό και θεωρείται ο πρώτος"δάσκαλος" του Καραγκιόζη (1890).  Το έργο του συνέχισαν οι τρεις βοηθοί και μαθητές του, Γιάννης Ρούλιας, Μέμος Χριστοδούλου και Θόδωρος Θεοδωρέλλος.
Το 1924 ιδρύεται στην Ελλάδα το Σωματείο Ελλήνων Καραγκιοζοπαικτών που αποτελείτο από 120 μέλη, μαθητές του Μίμαρου, του Ρούλια και του Μέμου. Ιδρυτές του Σωματείου ήταν οι γνωστοί παλιοί καλλιτέχνες του θεάτρου σκιών, Σωτήρης Σπαθάρης καιΑντώνης Παπούλιας ή Μόλλας. Από τους πιο γνωστούς καραγκιοζοπαίκτες και μέλη του Σωματείου ήταν οι: Ανδρέας Αγιομαυρίτης, Γιάννης Μώρος, Μάρκος Ξανθάκης ή Ξάνθος, Κώστας Νταμαδάκης, Χρήστος Χαρίδημος, Παναγιώτης Μιχόπουλος, Γιάννης Παπούλιας, Σπύρος Κούζαρος, Βασίλης Αγαπητός, Ντίνος Θεοδωρόπουλος, Βασίλης Αγαπητός, Βασίλαρος, Γιάννης Πρεβεζάνος, Λευτέρης Κελαρινόπουλος, Μήτσος Μανωλόπουλος και πολλοί άλλοι που εμπλούτισαν τον ελληνικό Καραγκιόζη με έργα και φιγούρες.  Εκείνη την περίοδο και μέχρι το 1940 η τέχνη του Καραγκιόζη ήκμασε πολύ σε όλο τον ελληνικό χώρο. Η γερμανική κατοχή κατόπιν προκάλεσε την πρώτη κρίση του θεατρικού αυτού είδους, αλλά, παρ'όλα'αυτά δεν χάθηκε χάρη στον αγώνα των δημιουργών του. Το Πανελλήνιο Σωματείο Καραγκιοζοπαιχτών Με την εισβολή του έγχρωμου κινηματογράφου ο Καραγκιόζης και η τέχνη του έτεινε να εκλείψει, ωστόσο η επίπονη και επίμονη προσπάθεια του αξιόλογου καλλιτέχνη Ευγένιου Σπαθάρη ξαναζωντάνεψε τον λαϊκό μας ήρωα. Σήμερα, η θεατρική αυτή παράδοση συνεχίζεται με ενδιαφέρον από διάφορους παίκτες σε όλη την Ελλάδα και οι θεατές εξακολουθούν να την δέχονται με μεγάλη αγάπη και απέραντη νοσταλγία. Πρόκειται για μια κληρονομιά πολύτιμη που δεν πρέπει να χαθεί και αξίζει γιατί ο ήρωάς της είναι ο καθρέφτης της γνήσιας ελληνικής ψυχής.

 Η  ΓΕΝΝΗΣΗ - ΔΙΜΙΟΥΡΓΙΑ  ΤΟΥ  ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

Η γέννηση του πασίγνωστου λαϊκού μας ήρωα του ελληνικού θεάτρου σκιών , του αγαπημένου μας Καραγκιόζη, δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη και έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις πάνω στο θέμα αυτό. Η ιστορία της δημιουργίας του βασίζεται σε προφορικές παραδόσεις από τις οποίες η πιο διαδεδομένη αναφέρεται στον γνωστό θρύλο του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη που ζούσαν στην Προύσα. Ο Χατζηαβάτης ήταν εργολάβος οικοδομών και είχε αναλάβει να χτίσει το σαράϊ του πασά της Προύσας.
"Η Γέννηση του Καραγκιόζη"  έργο του Ευγένιου Σπαθάρη		Πήρε στο γιαπί εργάτες και αρχιμάστορα έβαλε τονΚαραγκιόζη που ήταν μαραγκός, μα είχε μυαλό πρωτομάστορα.  Ο πασάς είδε ότι το σαράϊ αργούσε να τελειώσει κι εφοβέρισε τον Χατζηαβάτη πως θα τον θανατώσει. Ο Χατζηαβάτης φοβήθηκε και φανέρωσε στον πασά ότι φταίχτης ήταν οΚαραγκιόζης που έλεγε αστεία στους μαστόρους και γελούσαν.  Ο πασάς φοβέρισε και τον Καραγκιόζη αλλά εκείνος εξακολούθησε να αστειεύεται. Ετσι ο πασάς τον θανάτωσε. Ολοι αγανάχτησαν με τον άδικο σκοτωμό του Καραγκιόζη κι ο πασάς για να ημερέψει τον λαό έχτισε ένα ωραίο μνημείο στηνΠρούσα κι έθαψε εκεί τον Καραγκιόζη με μεγάλες τιμές. Η αδικία όμως αυτή κόστισε πολύ στον πασά κι αρρώστησε βαριά. Οι άλλοι αγάδες για να διασκεδάσουν τον πασά έφεραν τον Χατζηαβάτη στο σαράϊ να του λέει τα χωρατά του Καραγκιόζη.
Μια μέρα ο Χατζηαβάτης έκοψε έναν χάρτινο Καραγκιόζη, τέντωσε ένα πανί που το φώτισε κι έδωσε παράσταση Καραγκιόζη.  Ο πασάς ευχαριστήθηκε τόσο που του έδωσε άδεια να παίζει παραστάσεις όπου θέλει. Λέγεται, λοιπόν, πως έτσι δημιουργήθηκε ο Καραγκιόζης.  Υπάρχει όμως και ακόμα ένας θρύλος για τον Καραγκιόζη που αναφέρεται στην ιστορία ενός έλληνα από τηνΥδρα, του Γ. Μαυρομάτη και τοποθετείται χρονολογικά περίπου τον 18ο αιώνα. Ο Μαυρομάτης, λέγεται ότι ήλθε στην Τουρκία από την Κίνα με το θέατρο σκιών του. Αποφασίζοντας να εγκατασταθεί πλέον μόνιμα στηνΠόλη, προσάρμοσε τόσο τη ζωή του όσο και το θέατρό του στα ήθη των τούρκων. Ετσι, ωνόμασε τον πρωταγωνιστή του Καραγκιόζ, προέκταση στα ελληνικά Καραγκιόζης, που στα τούρκικα σημαίνει μαυρομάτης. Ο Μαυρομάτης πέθανε στην Τουρκία και πληροφορίες αναφέρουν ότι είχε βοηθό του τον Γιάννη Μπράχαλη, τον πρώτο καλλιτέχνη του είδους που έφερε τον Καραγκιόζη στην Ελλάδα. Οι πρώτες ιστορικά βεβαιωμένες πληροφορίες για το θέατρο του Καραγκιόζη εντοπίζονται στα μέσα του 17ου αιώνα και μας τον παρουσιάζουν να εκφράζει εικόνες από την ζωή των Τούρκων. Πολλοί υποστήριξαν ότι ο Καραγκιόζης μας ήταν τούρκικο θέατρο, όμως, όποιος γνωρίζει τον πνευματικό χαρακτήρα των λαών που ζούσαν μέσα στην τουρκική αυτοκρατορία, δύσκολο να φαντασθεί τούρκο, ή εβραίο ή αρμένη για δημιουργό του Καραγκιόζη και μάλιστα εμπνευσμένο από τη ζωή δυο ελλήνων: του Χατζηαβάτη και του Μαυρομάτη. Απλώς, η εντύπωση δημιουργήθηκε γιατί, μετά την εμφάνιση του Καραγκιόζη, η τουρκική κυριαρχία απλώθηκε σ'όλες τις χώρες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και επόμενο ήταν το θέατρο σκιών να πάρει μορφή και έκφραση σύμφωνα με τις νέες κοινωνικές συνθήκες, δηλαδή, οθωμανική. Ηταν, επομένως, λογικό οι ακόλουθοι τέσσερεις σχεδόν αιώνες της τουρκοκρατίας να έχουν σαν αποτέλεσμα να ξεχασθεί τόσο πολύ η ελληνικότητά του, ώστε οι περισσότεροι ερευνητές να χαρακτηρίζουν τον Καραγκιόζη σαν τούρκικο θέατρο σκιών. Παρουσίαζε την τούρκικη ζωή ο Καραγκιόζης επειδή μέσα στην τουρκοκρατία διαμορφώθηκε και προς τους Τούρκους κυρίως απευθυνόταν. Ηταν ανάγκη, επομένως, να καλυφθεί με τούρκικο όνομα ο κεντρικός του ήρωας, γιατί διαφορετικά ήταν αδύνατον να ελέγχει τα φαινόμενα και τους τύπους της τούρκικης κοινωνικής ζωής.

Ιμπρεσιονισμός

Ο Ιμπρεσιονισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Αν και αρχικά καλλιεργήθηκε στο χώρο της ζωγραφικής, επηρέασε τόσο τη λογοτεχνία όσο και τη μουσική. Ο όρος Ιμπρεσιονισμός πιθανόν προήλθε από το έργο του Κλωντ Μονέ Impression, Sunrise. Κύριο χαρακτηριστικό του ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική είναι τα ζωντανά χρώματα , οι συνθέσεις σε εξωτερικούς χώρους, συχνά υπό ασυνήθιστες οπτικές γωνίες και η έμφαση στην αναπαράσταση του φωτός. Οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι θέλησαν να αποτυπώσουν την άμεση εντύπωση  που προκαλεί ένα αντικείμενο ή μια καθημερινή εικόνα.

Κλωντ Μονέ
Impression

Ο τίτλος Ιμπρεσιονισμός, που σημαίνει ζωγραφική των εντυπώσεων, είχε ειρωνικό χαρακτήρα, αλλά οι ζωγράφοι τον υιοθέτησαν γιατί θεωρούσαν ότι ταίριαζε στην τέχνη τους.Το παιχνίδι του φωτός είναι αυτό που έλκει το έντονο ενδιαφέρον των Ιμπρεσιονιστών.

BN
MΛ
ΘΑ
ΣΚ

http://www.bing.com/images/search?q=karagiozhs+photos&view=detail&id=FC6653441908F3BCD41D3E8342C9DEB88CCBC68E

ΚΔ ΒΧ

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΜΕ ΤΑ ΟΜΟΡΦΑ ΚΑΡΑΒΑΚΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ!

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝ.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΩΑ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΜ

Πάμε Θέατρο: Μια ζωντανή κληρονομιά το θέατρο Σκιών! |Σίγησε η φωνή του Γιάνναρου…

Ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες του Καραγκιόζη, ο Γιάνναρος έφυγε από τη ζωή πριν λίγες μέρες σε ηλικία 81 ετών.

Καταγόμενος από τη Πάτρα, ο Γιάννης Μουρελάτος – όπως ήταν το πραγματικό του όνομα – ήταν ένας μοναδικός καλλιτέχνης που κρατούσε την παράδοση του Καραγκιόζη ζωντανή.

Ξεκινώντας από τη Πάτρα, έδωσε άπειρες παραστάσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, κάνοντας γνωστό το αυθεντικό και γνήσιο θέατρο σκιών. Είχε πολύ μεγάλη γκάμα από διαφορετικούς ρόλους και μεγάλη ικανότητα στη μίμηση φωνών. Ο λόγος του ήταν πολιτικοποιημένος, αλλά όχι κομματικοποιημένος και πάντα ασκούσε κριτική στα πολιτικά δρώμενα. Άλλωστε αυτός είναι και ο ρόλος του Καραγκιόζη, να προκαλεί το γέλιο στους θεατές μέσω των αναφορών σε πραγματικά και σύγχρονα ζητήματα που ενδιαφέρουν τον κόσμο.Το στοιχείο που έκανε τον Γιάνναρο πραγματικά ξεχωριστό και άξιο, ήταν το ότι προσάρμοζε το ύφος, το χιούμορ και τα αστεία του, ανάλογα με το κοινό που είχε έρθει για να τον παρακολουθήσει.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ

Το Θέατρο Σκιών κρύβει μια τεράστια ιστορία που κρατά εδώ και αιώνες και με ρίζες από διαφορετικούς πολιτισμούς. Όμως δεν είμαστε σίγουροι πότε και πού στην αλήθεια γεννήθηκε. Η παλαιότερη μαρτυρία για παράσταση Καραγκιόζη στον ελλαδικό χώρο χρονολογείται το 1809 και την τοποθετεί στα Ιωάννινα. Αφορά παράσταση στην τουρκική γλώσσα, όπως περιγράφεται από τον ξένο περιηγητή Χόμπχαους, την οποία παρακολούθησε και ο λόρδος Βύρων. Οι πρώτοι Καραγκιοζοπαίχτες στα Ιωάννινα ήταν Αθίγγανοι και Εβραίοι. Το θεατρικό θέαμα διαδόθηκε και άρχισε έκτοτε να παίζεται στην ελληνική γλώσσα, διατηρώντας τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά, διαμορφώνοντας όμως παράλληλα ξεχωριστό περιεχόμενο, αντλούμενο από την ελληνική παράδοση.

Άλλες μαρτυρίες μας δείχνουν ότι το Θέατρο Σκιών γεννήθηκε στη Κίνα, όπου οι άνθρωποι με χαρτί κάλυπταν τα παράθυρα και τις πόρτες τους. Βλέποντας τη νύχτα τις σκιές ανθρώπων και αντικειμένων που δημιουργούνταν στο φωτισμένο από μέσα χαρτί, εμπνεύστηκαν αυτό το είδος του θεάτρου που στη συνέχεια διαδόθηκε στους λαούς της Μέσης Ανατολής και στην Τουρκία, όπου τον 16ο αιώνα άκμασε σ’ όλη την οθωμανική αυτοκρατορία και έπειτα στην Ελλάδα.

Τα έργα που παίζει ο παραδοσιακός Καραγκιοζοπαίχτης δεν είναι γραμμένα σε κείμενο, αλλά είναι γραμμένα στη μνήμη του από τον καιρό που ήτανε βοηθός. Δηλαδή από στόμα σε στόμα, από Καραγκιοζοπαίκτη σε βοηθό, σαν το δημοτικό τραγούδι, ανήκει κι αυτό στον παραδοσιακό – λαϊκό λόγο. Σήμερα αυτός ο κύκλος έχει κλείσει, όπως έκλεισε και του δημοτικού τραγουδιού ή ο κύκλος του ρεμπέτικου. Επομένως, δεν πρέπει να περιμένει κανείς να γραφτεί σενάριο για το Θέατρο Σκιών με τον ίδιο τρόπο που γραφόταν κάποτε.

Ο καραγκιοζοπαίχτης Άθως Δανέλλης δίνει την άποψή του για ένα σαφές περίγραμμα του σημερινού σεναρίου: «Εάν δεν είναι πολιτικοποιημένος ο Καραγκιόζης είναι άνοστος. Πρέπει ναι είναι σύγχρονος, να είναι επίκαιρος. Ο κόσμος απομακρύνθηκε από τον Καραγκιόζη και δεν ξέρει το σύγχρονο πρόσωπό του. Εάν δεν έχει να σχολιάσει τα προβλήματα της εποχής δεν είναι επίκαιρος, εάν δεν σχολιάζει την πολιτική και τα κοινωνικά προβλήματα είναι ψόφιος. Η παράδοση δεν είναι νεκρή, μουχλιάζει όμως αν δεν γίνεται αυτό. Ο Καραγκιόζης όπως λέω είναι σαν το ποτάμι, δηλαδή ενώ έχει αυστηρά συγκεκριμένες φόρμες ανανεώνεται συνεχώς και αυτό γιατί δεν είναι αρεστός στην εξουσία, γιατί είναι αντιεξουσιαστής. Πάντα θα τα βάλει με την εξουσία, θα δει δηλαδή τα στραβά και αυτά θα καυτηριάσει, αυτά θα σχολιάσει, για αυτά θα κοιτάξει να μιλήσει. Ο Καραγκιόζης είναι ο κατ’ ουσίαν αναρχικός, η πραγματική ανατροπή. Ο Καραγκιόζης χαρακτηρίζεται υπερκομματικός, τα λέει σε όλους. Σαν λαϊκό θέατρο, σαφώς αριστερός. Ο Καραγκιόζης έχει μεγάλη δυναμική, είναι στοιχείο δημοκρατικό, η επανάσταση, η ανατροπή, η υπέρβαση, ο σουρεαλισμός, όλα τα στοιχεία αυτά που ψάχνουμε είναι ο Καραγκιόζης. Είναι αντιρεμφορμιστής, είναι εκτός τόπου και χρόνου και δεν μπαίνει σε καλούπια…

(Ονομα συγραφεa: Αθηνά Ζησιμοπούλου23/12/2012 Tιτλος

Πάμε Θέατρο: Μια ζωντανή κληρονομιά το θέατρο Σκιών! |Σίγησε η φωνή του Γιάνναρου…

δικτυακός χώρος:http://www.tralala.gr/pame-theatro-mia-zontani-klironomia-to-theatro-skion-sigise-i-foni-tou-giannarou/

μαθητής: Σωκράτης Γ.