word
Ιστορικη αναδρομη :
ΤΟ ΦΩΣ. Οταν έχουμε φως, έχουμε και σκιά.Το φως είναι η πηγή της δημιουργίας, της ύπαρξής μας. Πρώτα ο ήλιος, και μετά η φωτιά. Σήμερα στο παιχνίδι με τη σκιά, βοηθάνε και οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες. Τόσο παλιά είναι η ύπαρξη της σκιάς. Μαζί με την γέννηση του ήλιου.
- Η σκιά, εξαρτάται πάντα από το φως, και την παρουσία μιας τρισδιάστατης ύπαρξης, έμψυχης ή άψυχης.
-
Από τόπο σε τόπο, προσθέτονται νέοι τύποι, ανάλογα με τις ανάγκες
της περιοχής, από τους οποίους οι πιο ισχυροί, παραμένουν μέχρι
σήμερα. Στην Αθήνα, τον πρωτοβλέπουμε στα 1852
σε συνοικία της Πλάκας.
- Οπως στον Τούρκικο Καραγκιόζη, έτσι και στον Ελληνικό, τα γυναικεία πρόσωπα είναι λιγοστά, γιατί ο παίκτης που κάνει όλες τις φωνές, είναι άνδρας. Το ίδιο συμβαίνει και στο αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, όπου οι ηθοποιοί ήταν άνδρες, που έκαναν και τους γυναικείους ρόλους. Η πιο γόνιμη περίοδος που ανθεί το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Σκιών, είναι από το 1915 μέχρι το 1950 όπου στην περίοδο αυτή, δημιουργούνται τα περισσότερα έργα, απ` αυτά που παίζονται και σήμερα, και γεννιούνται οι μεγαλύτεροι καραγκιοζοπαίκτες. Κάθε γειτονιά έχει το δικό της μαντράκι, που γεμίζει κάθε βράδυ από πλήθος κάθε ηλικίας. Η πιο γόνιμη περίοδος που ανθεί το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Σκιών, είναι από το 1915 μέχρι το 1950 όπου στην περίοδο αυτή, δημιουργούνται τα περισσότερα έργα, απ` αυτά που παίζονται και σήμερα, και γεννιούνται οι μεγαλύτεροι καραγκιοζοπαίκτες. Κάθε γειτονιά έχει το δικό της μαντράκι, που γεμίζει κάθε βράδυ από πλήθος κάθε ηλικίας.
Παραδοσιακοι ηρωες:
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ:
Το θεατρο σκιων δεχεται επιρροη τοσο απο τον παραδοσιακο τροπο τελεσης του οσο και απο τον συγχρονο.Οι καλλιτεχνες του αξιωποιουν την αρχαια παραδοση, ενω χρησιμοποιουνται συγχρονα μεσα που του προσδιδουν νεα εντυπωσιακα στοιχεια.
Ιστορικη αναδρομη :
ΤΟ ΦΩΣ. Οταν έχουμε φως, έχουμε και σκιά.Το φως είναι η πηγή της δημιουργίας, της ύπαρξής μας. Πρώτα ο ήλιος, και μετά η φωτιά. Σήμερα στο παιχνίδι με τη σκιά, βοηθάνε και οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες. Τόσο παλιά είναι η ύπαρξη της σκιάς. Μαζί με την γέννηση του ήλιου.
- Η σκιά, εξαρτάται πάντα από το φως, και την παρουσία μιας τρισδιάστατης ύπαρξης, έμψυχης ή άψυχης.
-
Πολλές θρησκείες, έδωσαν θρησκευτική σημασία στη σκιά. Το βασίλειο των
σκιών, δεν είναι παρά ένα συνώνυμο, για το βασίλειο των νεκρών, ενώ ονομάζουν
τους πεθαμένους «σκιές του παρελθόντος», και αναφέρονται στις σκιές των
νεκρών που περιφέρονται κυρίως τη νύχτα, έξω, ή μέσα σ` ερειπωμένα σπίτια.
-
Το πέσιμο της σκιάς, και η αλλαγή διαστάσεων, σύμφωνα με τη θέση του ήλιου,
κρύβει μία ... μαγική διφορούμενη έννοια. Σ` ορισμένα κράτη της Αφρικής,
το μεσημέρι θεωρείται η πιο ...δαιμονική ώρα, μιας και ο ήλιος είναι κατακόρυφος,
εξαφανίζοντας τέλεια τις σκιές.
Μα
και τα θέματα των έργων του Θεάτρου Σκιών της Ιάβας, της Κεϋλάνης,
της Καμπότζης και της Ταϊλάνδης, προέρχονται από την Μαχαμπαράτα
και τη Ραμαγιάνα.Η ανάπτυξη του Θεάτρου Σκιών στην Ινδία, είναι
γύρω στα 200 π.Χ.
- Είχε Θρησκευτικό χαραχτήρα. Οι παίκτες ήταν παπάδες, οι ΝΤΑΛΑΓΚ, όπως τους ονόμαζαν. Τα έργα και οι φιγούρες, παρμένες από τη θρησκευτική λατρεία τους ήταν θεότητες, ή Δράκοι.- Στην Κίνα, εμφανίζεται γύρω στα 200 μ.Χ. από ένα μάγο.Το Κινέζικο Θέατρο Σκιών,
- Για το πώς ξέφυγε το Θρησκευτικό Θέατρο Σκιών από σοβαρό να γίνει κωμικό, ένας από τους πολλούς - γοητευτικούς θρύλους, λέει, πως ο Χατζηαβάτης είναι εργολάβος στην Προύσα, και χτίζει το σαράι του Πασά. |
- Ο Καραγκιόζ, δουλεύει εκεί, σαν αρχιμάστορας - μαραγκός, και λέει χιλιάδες ιστορίες στους εργάτες. Εκείνοι ακούν τον Καραγκιόζ μ` ανοιχτό το στόμα, .... και το σαράι δε λέει να τελειώσει.
-
Οταν ο Πασάς ανακαλύπτει το λόγο της αργοπορίας, διατάζει να θανατώσουν
τον Καραγκιόζ. Αργότερα όμως ο Πασάς είχε τύψεις για το έγκλημά του αυτό,
κι` έπεσε σε βαθιά μελαγχολία. Τότε ο Χατζηαβάτης, που είχε ακούσει πολλές
ιστορίες απ` τον Καραγκιόζ, κόβει ένα χαρτόνι, του δίνει τη μορφή του
Καραγκιόζ, και κάνοντας τη φωνή του, παίζει σ` ένα άσπρο σεντόνι, τις
αστείες ιστορίες του Καραγκιόζ. Αυτός και άλλοι πολλοί θρύλοι, δείχνουν
την σύγχυση που υπάρχει για την είσοδο του Θεάματος στην Τουρκία, ή αλλιώς
την Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα.
- Οπως στον Τούρκικο Καραγκιόζη, έτσι και στον Ελληνικό, τα γυναικεία πρόσωπα είναι λιγοστά, γιατί ο παίκτης που κάνει όλες τις φωνές, είναι άνδρας. Το ίδιο συμβαίνει και στο αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, όπου οι ηθοποιοί ήταν άνδρες, που έκαναν και τους γυναικείους ρόλους. Η πιο γόνιμη περίοδος που ανθεί το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Σκιών, είναι από το 1915 μέχρι το 1950 όπου στην περίοδο αυτή, δημιουργούνται τα περισσότερα έργα, απ` αυτά που παίζονται και σήμερα, και γεννιούνται οι μεγαλύτεροι καραγκιοζοπαίκτες. Κάθε γειτονιά έχει το δικό της μαντράκι, που γεμίζει κάθε βράδυ από πλήθος κάθε ηλικίας. Η πιο γόνιμη περίοδος που ανθεί το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Σκιών, είναι από το 1915 μέχρι το 1950 όπου στην περίοδο αυτή, δημιουργούνται τα περισσότερα έργα, απ` αυτά που παίζονται και σήμερα, και γεννιούνται οι μεγαλύτεροι καραγκιοζοπαίκτες. Κάθε γειτονιά έχει το δικό της μαντράκι, που γεμίζει κάθε βράδυ από πλήθος κάθε ηλικίας.
Παραδοσιακοι ηρωες:
Β) ΗΡΩΕΣ
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ. Θεόφτωχος άνθρωπος του λαού, πανάσχημος,
εφευρετικός, κεφάτος, έτοιμος να ανακατευτεί παντού, στο καλό και στο
κακό, για να κερδίσει κάτι. Με την ανάμειξη του αυτή συχνά γελοιοποιεί
τις τέχνες, τις επιστήμες, τους θεσμούς & τον ίδιο τον εαυτό του.
Πεινασμένος όπως είναι πάντα-κι αυτός και η οικογένειά του-μ' εκείνη την
αχόρταστη πείνα που ήταν η συντρόφισσα του ελληνικού λαού στα χρόνια
εκείνα. Τις περισσότερες φορές την παθαίνει & τις τρώει άγρια, αν
και κάποτε προφταίνει να δώσει κι αυτός μερικές. Φέρνει μαζί του το
αισιόδοξο μήνυμα
του λαϊκού Ρωμιού που, παρ' όλες τις αντιξοότητες, κατορθώνει πάντα να επιζεί. ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ. Το αντίθετο του Καραγκιόζη. Γνωστικός και μετρημένος, τα 'χει καλά με την εξουσία, συμβιβασμένος δούλος από την αρχή. Αυτός παίρνει τις εντολές από τον πασά & βάζει τον Καραγκιόζη να βγάλει το φίδι από την τρύπα. Σοβαρός ή μάλλον σοβαροφανής, μιλάει καθαρεύουσα (και στον τούρκικο Καραγκιόζη μιλούσε λόγια γλώσσα) & πάντα προσπαθεί να κολα κέψει και να πετύχει κάτι. Αυτό δεν εμποδίζει τον Καραγκιόζη να τον καταχερίζει κάθε τόσο, σε αντίθεση με τον τούρκικο Καραγκιόζη, όπου δέρνει πάντα ο Χατζηαβάτης. ΚΟΛΛΗΤΗΡΙA.Οι γιοι του Καραγκιόζη, με την ψευδή γλώσσα, πονηρά πανομοιότυπα με τον πατέρα τους, που τον βοηθάνε στις παλιοδουλειές του. ΣΙΟΡ-ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ή ΝΙΟΝΙΟΣ. Ζακυνθινός, ξεπεσμένος κατά φαντασία αριστοκράτης, καυχησιάρης, επιφανειακά ευγενικός, με πολλές τσιριμόνιες και μια γλώσσα γεμάτη παραφθαρμένες ιταλικές λέξεις. ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΩΡΓΟΣ. Διαμορφώθηκε EU Westμετά τον άτυχο πόλεμο του 1897. Αγνός τσοπάνης από τη Ρούμελη, θείος του Καραγκιόζη, τον έχει διαρκώς άχτι, για τα «χουνέρια» που του κάνει, αλλά συχνά τον βγάζει από τις δυσκολίες. Τον θαυμάζει άλλωστε στο βάθος για τα γράμματα που ξέρει. Τσιγκούνης, προληπτικός, φιλάρεσκος, λεβέντης & ατρόμητος. ΔΕΡΒΕΝΑΓΑΣ. Αλβανός Βεληγκέκας, με φρικτά ελληνικά, προσωπικός εχθρός του Μπαρμπαγιώργου. ΣΤΑΥΡΑΚΑΣ. Αρκετά αντιπαθητικός, είναι ο μάγκας της παλιάς Αθήνας, δειλός στο βάθος, στα λόγια απειλητικός και καυχησιάρης, τις τρώει κι αυτός από τον Καραγκιόζη. ΟΜΟΡΦΟΝΙΟΣ. Κομψευόμενος, μ' όλη την τεράστια μύτη του, δανδής, ερωτόληπτος, μαμμόθρεφτος & πολύ φαντασμένος. Τελειώνει όλες του τις φράσεις μ' ένα «ουίτ!», που είναι μάλλον το γαλλικό oui. Γενικά σαχλός. ΠΑΣΑΣ ή ΒΕΖΙΡΗΣ. Πλούσιος & δυνατός άρχοντας, ανώτατος αξιωματούχος των Τούρκων. Περιέργως δεν παρουσιάζεται σκληρός κι
αυταρχικός (παρά μόνο στα ιστορικά έργα). Αντίθετα είναι μεγαλοπρεπής, σοβαρός & δίκαιος. Αυτά (μαζί με τη ναζιάρα βεζιροπούλα και την πολύπαθη Καραγκιόζαινα, την Αγλαΐα) είναι τα κυριότερα βασικά πρόσωπα του Καραγκιόζη. Ανάλογα με την εξέλιξη που πήρε με τον καιρό το θέατρο σκιών, προστέθηκαν κι άλλα πρόσωπα.]
του λαϊκού Ρωμιού που, παρ' όλες τις αντιξοότητες, κατορθώνει πάντα να επιζεί. ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ. Το αντίθετο του Καραγκιόζη. Γνωστικός και μετρημένος, τα 'χει καλά με την εξουσία, συμβιβασμένος δούλος από την αρχή. Αυτός παίρνει τις εντολές από τον πασά & βάζει τον Καραγκιόζη να βγάλει το φίδι από την τρύπα. Σοβαρός ή μάλλον σοβαροφανής, μιλάει καθαρεύουσα (και στον τούρκικο Καραγκιόζη μιλούσε λόγια γλώσσα) & πάντα προσπαθεί να κολα κέψει και να πετύχει κάτι. Αυτό δεν εμποδίζει τον Καραγκιόζη να τον καταχερίζει κάθε τόσο, σε αντίθεση με τον τούρκικο Καραγκιόζη, όπου δέρνει πάντα ο Χατζηαβάτης. ΚΟΛΛΗΤΗΡΙA.Οι γιοι του Καραγκιόζη, με την ψευδή γλώσσα, πονηρά πανομοιότυπα με τον πατέρα τους, που τον βοηθάνε στις παλιοδουλειές του. ΣΙΟΡ-ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ή ΝΙΟΝΙΟΣ. Ζακυνθινός, ξεπεσμένος κατά φαντασία αριστοκράτης, καυχησιάρης, επιφανειακά ευγενικός, με πολλές τσιριμόνιες και μια γλώσσα γεμάτη παραφθαρμένες ιταλικές λέξεις. ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΩΡΓΟΣ. Διαμορφώθηκε EU Westμετά τον άτυχο πόλεμο του 1897. Αγνός τσοπάνης από τη Ρούμελη, θείος του Καραγκιόζη, τον έχει διαρκώς άχτι, για τα «χουνέρια» που του κάνει, αλλά συχνά τον βγάζει από τις δυσκολίες. Τον θαυμάζει άλλωστε στο βάθος για τα γράμματα που ξέρει. Τσιγκούνης, προληπτικός, φιλάρεσκος, λεβέντης & ατρόμητος. ΔΕΡΒΕΝΑΓΑΣ. Αλβανός Βεληγκέκας, με φρικτά ελληνικά, προσωπικός εχθρός του Μπαρμπαγιώργου. ΣΤΑΥΡΑΚΑΣ. Αρκετά αντιπαθητικός, είναι ο μάγκας της παλιάς Αθήνας, δειλός στο βάθος, στα λόγια απειλητικός και καυχησιάρης, τις τρώει κι αυτός από τον Καραγκιόζη. ΟΜΟΡΦΟΝΙΟΣ. Κομψευόμενος, μ' όλη την τεράστια μύτη του, δανδής, ερωτόληπτος, μαμμόθρεφτος & πολύ φαντασμένος. Τελειώνει όλες του τις φράσεις μ' ένα «ουίτ!», που είναι μάλλον το γαλλικό oui. Γενικά σαχλός. ΠΑΣΑΣ ή ΒΕΖΙΡΗΣ. Πλούσιος & δυνατός άρχοντας, ανώτατος αξιωματούχος των Τούρκων. Περιέργως δεν παρουσιάζεται σκληρός κι
αυταρχικός (παρά μόνο στα ιστορικά έργα). Αντίθετα είναι μεγαλοπρεπής, σοβαρός & δίκαιος. Αυτά (μαζί με τη ναζιάρα βεζιροπούλα και την πολύπαθη Καραγκιόζαινα, την Αγλαΐα) είναι τα κυριότερα βασικά πρόσωπα του Καραγκιόζη. Ανάλογα με την εξέλιξη που πήρε με τον καιρό το θέατρο σκιών, προστέθηκαν κι άλλα πρόσωπα.]
φωτογραφιες ελληνικου παραδοσιακου και συγχρονου θεατρου σκιων και θεατρο σκιων του ινδικου και κινεζικου κοσμου και συγχρονο θεατρο:
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ:
Το θεατρο σκιων δεχεται επιρροη τοσο απο τον παραδοσιακο τροπο τελεσης του οσο και απο τον συγχρονο.Οι καλλιτεχνες του αξιωποιουν την αρχαια παραδοση, ενω χρησιμοποιουνται συγχρονα μεσα που του προσδιδουν νεα εντυπωσιακα στοιχεια.